W roku 1795 Polska straciła swoją niepodległość po tym, jak została podzielona pomiędzy trzy potężne mocarstwa: Monarchię Habsburgów, Królestwo Pruskie oraz Imperium Rosyjskie. Polska na 123 lata zniknęła z mapy Europy. Odzyskała w końcu niepodległość w 1918 roku, po zakończeniu I wojny światowej.
Polacy przeszli ciężką drogę, aby przywrócić suwerenność swojego kraju. W roku 1919 bolszewicka Rosja zaatakowała Polskę, jednak polskie wojska powstrzymały postępy Rosjan niedaleko stolicy kraju - Warszawy. Starcie dwóch armii, które przeszło do historii jako Bitwa Warszawska, powstrzymało rozprzestrzenianie się rewolucji bolszewickiej w Europie Zachodniej.
Rozkaz nr 10000 z kolekcji Instytutu Piłsudskiego - rozkaz Bitwy Warszawskiej z 10 sierpnia 1920 roku, jest najcenniejszym dokumentem historycznym w naszej kolekcji. Rozkaz, podpisany przez gen. Rozwadowskiego pod nadzorem Marszałka Piłsudskiego, opisuje działania polskich wojsk podczas Bitwy Warszawskiej.
Zastanawiające, dlaczego tak ważny dokument dotyczący kluczowego wydarzenia w naszej historii znalazł się tak daleko od Polski, w Nowym Jorku, w Instytucie Piłsudskiego w Ameryce. Cóż, Instytut ma niezwykle długą i interesującą historię. W 1939 roku, po ataku Niemiec i Związku Radzieckiego na Polskę, tajna kolekcja dokumentów wojskowych, znana jako Archiwum Belwederskie, została przewieziona z Warszawy w tajnej i niebezpiecznej akcji ratunkowej. Te fascynujące wydarzenia mogłyby posłużyć jako doskonały materiał do scenariusza filmu szpiegowskiego.
Skrzynie z dokumentami z Warszawy dotarły do Waszyngtonu pod koniec 1941 roku. Wówczas to, byli polityczni sojusznicy Marszałka Piłsudskiego, wraz z przedstawicielami Polonii, postanowili założyć nowe miejsce, w którym można będzie przechować wywiezione z Polski dokumenty oraz edukować amerykańską społeczność o historii i kulturze Polski. Był to początek Instytutu Piłsudskiego w Ameryce – który oficjalnie założono w 1943 roku w Nowym Jorku i nazwano imieniem Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Józef Piłsudski był jedną z najważniejszych postaci w historii Polski. Zasłynął jako ojciec polskiej niepodległości w 1918 roku. Co ciekawe, drewniane skrzynie z dokumentami uratowanymi z Warszawy w 1939 roku, które dotarły później do Waszyngtonu, zawierały nie tylko dokumenty wojskowe, ale także osobiste archiwum Józefa Piłsudskiego.
Kolekcja naszego Instytutu obejmuje dokumenty rodzinne, listy pisane do bliskich przyjaciół i sojuszników politycznych, a także fotografie, ukazujące fascynujące życie Marszałka. Te zdjęcia opowiadają historię charyzmatycznego przywódcy – poczynając od jego rewolucyjnej młodości, zaciętego opozycjonisty Imperium Rosyjskiego, przez zesłanie na Syberię, aż do utworzenia i przejęcia dowództwa nad Legionami Polskimi, legendarnej polskiej jednostce wojskowej uformowanej w ramach armii austriackiej podczas I wojny światowej. Po I wojnie światowej Piłsudski pełnił funkcję Naczelnika Państwa, a następnie dwukrotnie premiera Polski i Marszałka. Wszystkie te wydarzenia są uwiecznione w setkach dokumentów z Polski, znajdujących się w naszych archiwach.
Choć Piłsudski był doświadczonym, czasami bezwzględnym politykiem, w życiu prywatnym był serdecznym i czułym człowiekiem, doceniającym życie rodzinne. Zdjęcia z naszej kolekcji ukazują jego ulubiony dom w Sulejówku, położony na obrzeżach Warszawy. W Sulejówku cieszył się życiem rodzinnym w towarzystwie żony Aleksandry i córek: Wandy i Jadwigi. Kolekcję Marszałka Piłsudskiego można zobaczyć na naszej stronie internetowej www.pilsudski.org.
Przez ponad 80 lat wiele osób tworzyło fascynująca historie Instytutu, wiele poświęcając w imię dobra Polonii. Dziś Instytut jest nowoczesną i pełną życia instytucją, która przechowuje historyczne dokumenty i promuje polskie dziedzictwo w USA. Nasze archiwa są otwarte do użytku publicznego, przechowujemy ponad milion dokumentów, które są skarbnica wiedzy badaczy i historyków z całego świata. W ciągu ostatnich 15 lat Instytut podjął się ambitnego wyzwania zachowania tych dokumentów dla kolejnych pokoleń poprzez digitalizację. Obecnie znaczna część naszej kolekcji, w tym cenne dokumenty wojskowe, które zostały uratowane z Polski w przeddzień II wojny światowej, jest dostępna na naszej stronie internetowej: www.pilsudski.org
Rocznie Instytut organizuje około 30 bezpłatnych wydarzeń publicznych w swojej siedzibie, w samym sercu Greenpointu na Brooklynie. Organizując popularne spotkania ze znanymi historykami, autorami, pokazy filmów dokumentalnych i wystawy sztuki, edukujemy kolejne pokolenia Polonii o historii Polski. Instytut oferuje również zajęcia z historii oraz warsztaty artystyczne, pokazujące polskie tradycje. Co kilka lat organizujemy Galę Nagród, podczas której uhonorowani zostają wybitni naukowcy w dziedzinie historii, sztuki, nauki i literatury.
Galeria sztuki Instytutu Piłsudskiego zajmuje szczególne miejsce w naszej kolekcji. Wszystkie dzieła sztuki są darem hojnych darczyńców związanych z Instytutem. Ci ludzie, często członkowie zarządu, postanowili zostawić dziedzictwo nowym pokoleniom Polonii. Dzięki ich hojności, teraz w naszej galerii możemy podziwiać imponującą kolekcję dzieł sztuki niektórych z najbardziej uznanych polskich malarzy z przełomu XX wieku, takich jak Jan Matejko, Stanisław Wyspiański, Wojciech Kossak, Aleksander Gierymski, Józef Mehoffer i inni.
Instytut jest szeroko uznawany i doceniany przez władze polskie i amerykańskie. Od wielu lat najwyżsi rangą członkowie polskiego rządu, w tym prezydenci, pierwsze damy i premierzy, odwiedzają Instytut. Zapraszamy wszystkich do odwiedzenia Instytutu, gdzie można lepiej poznać bogactwo kultury i historii Polski.
Ponadto, zachęcamy do członkostwa, a tych, którzy już nimi są, do corocznego odnawiania waszej przynależności do Instytutu. Jesteśmy bardzo wdzięczni wszystkim naszym patronom, darczyńcom i wolontariuszom. Instytut istnieje dzięki Wam. Razem możemy zrobić więcej.
Jeśli jesteś zainteresowany prosimy o kontakt pod numerem telefonu 212-505-9077 lub zapraszamy na naszą stronę internetową. Z góry dziękujemy za Twoją donację.
