Digitalizacja zespołu nr 15 "Komitet Obrony Narodowej"

kprm

 

Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za granicą. 

Publikacje wyrażają jedynie poglądy autorów i nie mogą być utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

 

 W 2020 roku IJP pracował nad digitalizacją dokumentów z zespołu nr 15 „Komitet Obrony Narodowej”. W dokumentacji Komitetu Obrony Narodowej (KON-u) działającego w Ameryce w latach 1912 - 1930, zgromadzono materiały, w których zapisane są w różnych formach akcje tej organizacji na rzecz odrodzenia państwa polskiego po 123 latach niewoli i działania popierające Legiony Polskie walczące podczas pierwszej wojny światowej.

Wśród nich poruszają serca podania ochotników z różnych amerykańskich miejscowości, którzy proszą o pomoc w przedostaniu się do polskich oddziałów wojskowych, ponieważ chcą brać udział w walce o niepodległość ojczyzny ich rodziców i przodków. Silne wrażenia wywołują listy mówiące o sytuacji w Legionach i staczanych przez nie bitwach oraz komunikaty z thumb Blog KON800List Legionisty z kolekcji Komitet Obrony Narodowej frontu wysyłane przez pułkownika Władysława Sikorskiego, późniejszego generała.

W dokumentach znajdziemy też listy pisane przez naczelnika Józefa Piłsudskiego i jego odręczne  podziękowanie dla tegoż Komitetu Obrony Narodowej za pomoc udzielaną Oddziałom Strzeleckim i Legionom. Dużą część tychże dokumentów stanowią sprawozdania, odezwy, okólniki, rezolucje a także obszerna korespondencja w sprawie przyznawania Krzyży Legionowych. Jest też sporo wycinków prasowych mówiących o akcjach podejmowanych przez Komitet i osobach z nim związanych. Nie brakuje materiałów dotyczących organizacji powiązanych z KON-em, takich jak Polski Komitet Informacyjny, Polska Liga Nauczania i Wzajemna Pomoc Pracowników Polskich.

Osobną część stanowią Akta Rapperswilskie, zawierające m.in. raporty z Lozanny, wiadomości o sytuacji w Polsce i Europie oraz informacje o akcjach Legionów i Naczelnego Komitetu Narodowego. Zaskakującymi dokumentami okazały się relacje o dramatycznych konfliktach wynikających z tzw. kryzysu przysięgowego, do których dochodziło między legionistami internowanymi w Szczypiornie. Sporo informacji o Legionach jest w dołączonych do akt KON-u pismach: “Strażnica” z 1917 roku, “Tygodnik Polski” “Polska” i “Litwa”, które ukazywały się w latach 1917-18. Nie brak w nich wierszy i opowiadań o Legionach oraz utworów literackich o tematyce patriotycznej.

Zapraszamy do przeglądania kolekcji.

PARTNERZY
Ministerstwo Kultury
Biblioteka Narodowa
Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych
Konsulat RP w NY
Fundacja na rzecz Dziedzictwa Narodowego
PSFCU
NYC Department of Cultural Affairs